Diktador

Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensiklopedya
Si Hirohito, ang kanhi monarko ug diktador sa Imperyo sa Japan.

Ang diktador usa ka awtoritaryano, kasagaran totalitaryano nga tigdumala kinsa adunay tibuok nga gahom sa estado, apan usahay ra kini gamiton alang niadtong nakakuha sa gahom gamit ang konstitusyonal nga pamaagi sama sa hingpit nga monarko. Ang titulo unang gigamit sa karaang Roma isip tawag sa mahistrado nga itudlo sa Senado aron modumala sa publiko sa panahon sa emerhensiya. Sama sa terminong tyrant (teranya), kanhi usa ka tinahod nga titulo sa karaang Griyego, kini nahimong tawag alang sa kadtong mga gitan-aw isip abusado o tigdaog-daog nga mga lider.

Sa modernong paggamit, ang terminong "diktador" gigamit alang niadtong naghupot ug/o nag-abuso sa usa ka dakong personal nga gahom, ilabi na niadtong mahimong magpanday ug balaod nga gawasnon sa usa ka lehislatibong pundok. KAsagaran sa mga modernong diktador nagpakita sa pipila ka kinaiya: ang suspensyon sa eleksyon ug ubang mga katungod; proklamasyon sa usa ka estado sa emerhensiya; pagmando gamit ang mga dekreto; represyon sa mga kaaway sa politika; estadong usa ray partido; kulto sa personalidad, ug uban pa.

Aduna say mga matang sa gobyerno nga kasagarang diktador ang nangulo, sama sa Junta militar ug mga nasod nga usa ra ang partido politikal.