Alamdag

Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensiklopedya
(Naredirek gikan sa Siyensiya)

Ang kaalamdag (Kinatsila: cien·cia, gikan sa Linating scientia, "kahibaloan") mao ang bisa'g-unsa nga sistematikong metodolohiya para sa pagkolekta og eksaktong kasayuran mahitungod sa reyalidad ug para sa pagmodelo niini aron magamit sa paghimo og relayabol, kongkreto, ug kwantitatibo nga mga prediksyon sa mga panghitabo o penomena, nga nakalinya sa haypotesis nga napruweba pinaagi sa pag-eksperimento. Ang kaalamdag (sa mas pokus nga depinisyon) mao ang sistema sa pagkuha ug kahibaloan base sa pamaaging siyentipiko, ug sa organisadong kahibaloan nga nakuha pinaagi sa pagsiksik o resirts. Ang kaalamdag sa kining depinsiyon, usahay ingnon nga kaalamdag puro para malahi sa kaalamdag aplikado, nga mao ang aplikasyon sa siyentipikong riserts ngadto sa mga kinahanglanon sa tawo.

Ang mga kaalamdag giklasipikar sa duha ka mayor nga pundok: ang kaalamdag natural, ang pagtuon sa mga natural o pisikal nga penomena (apil ang biyolohikal nga kinabuhi), ug ang kaalamdag katilingbanon (o kaalamdag sosyal), ang pagtuon sa mga kinaiya sa tawo ug katilingban o sosyedad. Ang prinsipal nga larawan niining duha mao nga pareho silang empirikal nga kaalamdag---nga ang pagkahibalo kinahanglan nakabase sa penomena nga pwede maobserbahan ug adunay kapasidad nga matesting ang iyang baliditi sa ubang mga risertser sa parehong mga kondisyon.