Parol (lantern)

Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensiklopedya

Usa ka parol mao ang usa ka ornamental, nga bitoon-shaped Christmas lantern gikan sa Pilipinas. Kini mao ang naandan nga gihimo gikan sa kawayan ug papel ug moabut sa nagkalain-laing gidak-on ug porma, apan sa kinatibuk-ang nag-unang nga bitoon sa sumbanan nga nagpabilin nga nag-una.[1][2][3]

Ang disenyo sa mga parol evokes sa Bitoon sa Beth-lehem nga gigiyahan sa Tulo ka Hari ngadto sa pasungan. Kini usab nagsimbolo sa kadaogan sa kahayag sa ibabaw sa kangitngit ug sa mga Filipino' paglaum ug maayong kabubut-on atol sa panahon sa Pasko.[4]

Use[usba | usba ang wikitext]

Sa Pilipinas, ang mga parol nga mahimong usa ka iconic nga simbolo sa mga Pilipino sa Pasko ug mao ang ingon nga importante sa mga Filipino sama sa Pasko nga Kahoy mao ang Western nga kultura. Ang tinuig nga debut sa mga balay ug sa kadalanan sa kasagaran sa septyembre uban sa uban nga simbolo sa Pasko, sinyal sa pag-abot sa panahon. Sa mga parol usab nga baton sa iyang orihinal nga pagpakig-uban sa Simbang Gabi ritwal sa, sa usa ka serye sa kaadlawon masa nga moabot sa siyam ka adlaw. Kini nga mga parol magpabilin hangtud sa enero, tradisyonal nga gikuha human sa Epiphany, aron pagpasidungog sa Tulo ka mga Hari ug sa ilang mga pagbisita ngadto sa bata nga si Jesus.[5]

Bisan tuod nga ang paggamit sa mga parol nga ingon sa usa ka dekorasyon sa Pasko mao ang labi na nga gihimo sa Pilipinas, sa ubang mga nasud diin ang mga Pilipino nga diaspora adunay mipuyo usab pahiangay, pabagay sa iyang paggamit. Sa Austria, sa sangkap sa mga parol mao ang usa ka dako nga atraksyon sa tinuig nga Wiener Christkindlmarkt (Vienna Pasko sa Merkado). Sa usa ka seremonyal nga mga suga sa 60 parol sa usa ka 'Bahin sa Kahoy' gibuhat sa Wiener Rathausplatz. Ang proyekto mao ang usa ka kolaborasyon tali sa siyudad sa gobyerno ug sa Philippine Embassy sa Vienna, diin gipaila-ila sa sangkap sa mga parol sa 2006.[6]

Sa San Francisco ug sa Los Angeles, California, nga Pilipino sa mga Amerikano sa pagsaulog sa usa ka tinuig nga parol Festival sa disyembre.[7] Parols usab komon nga ingon sa mga dekorasyon sa Pasko alang sa mga Filipino-American nga mga panimalay ug sa simbahan. Filipino sa Canada nagasukad parols sa ilang partido hawanan sa panahon sa Pasko sa partido sa reminisce sa ilang tradisyonal nga paggamit sa mga craft.

References[usba | usba ang wikitext]

  1. J., John (2005). A Christmas Compendium. Continuum International Publishing Group. p. 67. ISBN 0-8264-8749-1. Retrieved 2007-12-20. {{cite book}}: More than one of |ISBN= and |isbn= specified (help); More than one of |accessdate= and |access-date= specified (help)
  2. Magocsi, Paul R. (2006). Encyclopedia of Canada's Peoples. University of Toronto Press (published 1999). p. 510. ISBN 0-8020-2938-8. Retrieved 2007-12-20. {{cite book}}: More than one of |ISBN= and |isbn= specified (help); More than one of |accessdate= and |access-date= specified (help)
  3. "Christmas decors, Filipino-style" (in Tagalog). GMA news.TV. 2007-12-10. Retrieved 2007-12-20.
  4. "Gearing up for the Parol Pageant". Philippine Daily Inquirer. 2007-12-03. Retrieved 2007-12-20.
  5. Driskill, J. Lawrence (1997). Christmas Stories from Around the World: Honoring Jesus in Many Lands. Hope Publishing House. p. 53. ISBN 0-932727-87-5. Retrieved 2007-12-20. {{cite book}}: More than one of |ISBN= and |isbn= specified (help); More than one of |accessdate= and |access-date= specified (help)
  6. "'Parol' a big hit in Austria". Philippine Daily Inquirer. 2007-11-26. Retrieved 2007-12-20.
  7. Orejas, Tonette (2006-12-12). "Rains won't dampen Fil-Ams' lantern festival". Philippine Daily Inquirer. Retrieved 2007-12-20.