Tugpahanang Pangkalibutanon sa Franciso Bangoy

Coordinates: 07°07′31″N 125°38′45″E / 7.12528°N 125.64583°E / 7.12528; 125.64583
Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensiklopedya
Francisco Bangoy International Airport
Tugpahanang Pangkalibutan sa Francisco Bangoy
Paliparang Pandaigdig ng Francisco Bangoy
IATA: DVOICAO: RPMD
Katibuk-an
Klase Public
Tigpalihok Civil Aviation Authority of the Philippines[1]
Moalagad alang sa Davao City
Lugar Catitipan, Barangay Buhangin, Davao City
Sentro alang sa Cebu Pacific, PAL Express, Philippine Airlines, Philippines AirAsia
Kahabogon IKTD 29 m / 96 ft
Tiganos 07°07′31″N 125°38′45″E / 7.12528°N 125.64583°E / 7.12528; 125.64583
Mga Padaganan
Direksyon Gitas-on Ibabaw
m ft
05/23 3,000 9,842 Asphalt concrete
Estatistika (2016)
Passengers 3,553,201[2]
Aircraft movements
Metric tonnes of cargo 53,659 MT

Ang Tugpahanang Pangkalibutanon sa Francisco Bangoy (Iningles: Francisco Bangoy International Airport, Tinagalog: Paliparang Pandaigdig ng Francisco Bangoy), gitawag usab Tugpahanang Pangkalibutanon sa Davao (IATA: DVOICAO: RPMD), mao ang usa ka tugpahanang pangkalibutanon gisilbi sa mga dapit sa Dakbayan sa Davao ug Rehiyon sa Davao sa Pilipinas. Mao ang labing kanunay'g gamit nga tugpahanan sa Mindanao ug ang ikatulong pinakapribado sa Pilipinas. Ang tugpanang ay naay adunay usa ka 3,000-meter nga katukorang runway.

Ang bag-ong terminal gitukod aron ilisan ang mga karaang terminal ug mokupot ug banabana 1.2 ka milyones ka pasahero ug 84,600 ka tonelada sa mga kargamento matag tuig. Ang gidugangan nga kapasidad gipakapinan ug pagtaod sa bagong gamit alang sa paglawid sa kahanginan, seguridad ug pagkupot sa mga bagahe.

Ang pagmodernisasyon ug paglambo sa mga pasilidad sa tugpahanan gitumong aron ang Davao mahimo sentro sa turismo ug pagpuhunang langyaw sa ilang rehiyon. Ang pagpalambo gipondohan sa Asian Development Bank, gitabangan sad sa European Investment Bank sa € 25 ka milyones, pinaagi usab sa pagpondo gikan sa kagamhanan. Ang gasto sa proyekto miabot ug $128 ka milyones.

Hapit sa mohuman ug usa ka napuloan, ang bag-ong terminal, nakatukod na sa ika-2 sa Disiyembre, 2003. Ang unang paggama nagsugod sa tuig 2000 samtang ang plano sa pagpagama gianunsyo sa tuig 1992.

Sa ika-12 sa Nobiyembre, 2007, Ang Cebu Pacific gianunsyo nga ang kining tugpahanan gihimo nila isip ikatulong sentro sa paglupad.[3]

Ang Philippine Airlines, ang flagship carrier sa nasud, nagpahibalo niini nga tugpahanan isip ikatulong hub sa Marso 26, 2018.[1]

Kaagi[usba | usba ang wikitext]

Payl:Old Davao, Philippines Airport.jpg
The Leandro Locsin-designed old terminal buildings, which were in use until 2003. The building still stands today

Ang Tugpahanang Pangkalibutanon sa Francisco Bangoy nagsugod ang kalihukan sa napuloan 1940, uban sa donasyon ug usa ka luna didto sa Baranggay Sasa, nahimutang sa distrito sa Buhangin sa Dakbayan sa Davao ni Francisco Bangoy, ang pangulo sa usa ka maimpluwensyang banay lumulupyo sa dakbayan. Sugod sa kalihukan, ang tugpahanan adunay ra usa ka 1,200 ka metros ka padaganan nga sagbot lamang ug usa ka payang gihimong isip terminal. Sa napuloang 1940 ug 1950, ang Philippine Airlines ug ang Philippine Air Force naghatag ug pag-alagad sa kahanginan alang sa dakbayan.[4]

Ang Tugpanang Pangkalibutanon ng Francisco Bangoy sa Dakbayan sa Davao mao ang nag-unang agianan sa hangin sa isla sa Mindanao; sa ingon, kini adunay labing daghang mga biyahe ug mga pasahero sa Mindanao.

Pagka tuig 1959, ang tugpahanan adunay usa ka gamay nga control tower ug pipila ka mubo nga edipisyo. Ang bag-ong terminal nga adunay kapasidad ug usa ka milyones ka pasahero, gigama sa dekada 1970 ug gitas-an ang padaganan gikan sa 1,200 ka metros padulong sa 3,000 ka metros. And duha ka proyekto gipasiugda ni kanhi Kongresista Manuel Garcia.[4]

Tungod sa paspas ug saka sa kapasidad mga pasahero, ang tugpahanan nagkinahanglan ug bag-ong ug labaw'g dako nga terminal. Giplano sa tuig 1992, gigama sa tuig 2000, ug giablihan sa ika-2 sa Disyembre 2003, uban sa kapasidad nga doble sa karaang terminal. Ang paggama sa bag-ong terminal gipondo sa Asian Development Bank ug ang European Investment Bank.]].[4] Ang pinakadako nga eroplano nga nahamutang sa Tugpanang Pangkalibutanon ng Francisco Bangoy mao ang Antonov An-124 Ruslan (rehistrasyon nga numero UR-82027), gihimo aron ihatod ang fuselage sa nadaut nga Cebu Pacific Airbus A320 nga nagtabon sa runway atol sa kusog nga ulan sukad niadtong Hunyo 2, 2013.

Niadtong Hunyo 2015, ang Mindanao Development Authority nagplano sa pagbalhin sa terminal sa airport sa 1980-2003 ngadto sa usa ka museyo sa pamatigayon ug sa kultura. Ang mga plano gitun-an gihapon.

Istatistika[usba | usba ang wikitext]

Mga Paseherong Trapiko[usba | usba ang wikitext]

Year Passenger

movements

% Change from

Previous Year

2001 960,712
2002 976,431 Increase 1.61%
2003 1,004,595 Increase 2.89%
2004 1,151,195 Increase 12.73%
2005 1,347,034 Increase 14.54%
2006 1,341,814 Decrease 0.39%
2007 1,555,222 Increase 13.72%
2008 1,692,877 Increase 8.13%
2009 1,967,950 Increase 13.98%
2010 2,229,616 Increase 11.74%
2011 2,629,096 Increase 15.19%
2012 2,791,123 Increase 5.81%
2013 2,795,250 Increase 0.15%
2014 3,452,303 Increase 19.03%
2015 4,150,105 Increase 16.81%
2016 3,553,201 Decrease 14.38%

Estraktura[usba | usba ang wikitext]

Terminal[usba | usba ang wikitext]

Ang terminal sa magsasakay kay usa ka edipisyo nga nadasig sa arkitekturang Malaya nga gigasto sa P1 ka bilyon ug ika-upaton ka dako sa karaang terminal. Adunay dako nga hawan alang sa komersyo ug andunay gilapdon nga 9,000 ka metros kwadrados. Ang tugpahanan adunay upat ka jet bridges alang sa mga magsasakay. Ang tugpahanan sad adunay Flight Information Display System (FIDS) ug Closed Circuit Television System (CCTV), nagdugang sa kahilwasan sa terminal. Ang terminal adunay 14 ka lamesa alanbg sa lokal ug pangkalibutanon nga lupad. Ang Cargo Terminal Building adunay gilapdon nga 5,580 ka metros kwadrados ug makaptanan ug 84,600 ka tonelada matag tuig.[5]

Padaganan[usba | usba ang wikitext]

PAL Express Bombardier Dash 8 sa Tugpahanang Pangkalibutanon sa Francisco Bangoy

Ang tugpahanan adunay usa ka 3,000 ka metros nga padaganan nga makaptanan ang mga abyon nga lapad sama sa Airbus 330, Airbus 340, Airbus 350, Boeing 737 Next Generation, Boeing 747, Boeing 757, Boeing 767-200, Boeing 767-200ER, Boeing 767-300, Boeing 767-300ER, Boeing 767-300F, Boeing 777-200, Boeing 777-200LR, Boeing 777-300ER, Boeing 777F, ug Boeing 787 Dreamliner. Ang pagtaod ug usa ka instrument landing system sa Padaganan 05 ug 23 nituman sa mando sa International Civil Aviation Organization (ICAO) operating category - Precision Approach Category 1. Ang tugpahanan makaptan ug 8 hangtud 10 ka tugpa matag oras, depende sa gidak-on sa abyon. [5]

Ang kinadak-ang eroplano nga nahamutang sa Francisco Bangoy International Airport usa ka Antonov An-124. Ang Antonov An-124 mao ang ikaupat nga kinadak-ang eroplano sa kalibutan, sunod sa Boeing 747-8.

Ang ubang mga istruktura[usba | usba ang wikitext]

Gawas sa nag-unang terminal building, dunay bag-ong mga pasilidad sa suporta sama sa Administration Building, Airfield Maintenance Building, Central Plant Building, Hangar alang sa Military ug Training nga eroplano ug Fire / Crash / Rescue Building. Kini adunay 688 nga slot parking area ug 4 ka mga slots alang sa mga shuttle bus. Kini adunay 3 - megawatt standby power generator.

Pag-uswag sa Umaabot[usba | usba ang wikitext]

Ang usa ka Plano sa Pagpalambo sa Tourism sa Pilipinas gipagawas sa Department of Tourism, nga naglakip sa Davao International Airport: [6]

Project 4: Upgrade[usba | usba ang wikitext]

Philippine Airlines Airbus A330-301 sa Tugpahanang Pangkalibutanon sa Davao

Kini nga proyekto naglangkob sa mosunod nga mga buluhaton:

  • Sa Enero 2017, ang bidding nagsugod alang sa Rehabilitation and Expansion sa Davao International Airport. Naglakip kini sa pagtukod og bag-ong terminal sa pasahero ug usa ka ikaduha nga runway nga gikonsidera. Sa Mayo 22, 2017, si Sec. Nakahukom ang Tugade nga ang pundo gikan sa Overseas Development Assistance (ODA).

Mga Kompanyang Panglupad ug mga Padunglan[usba | usba ang wikitext]

Kompanya Mga Padunglan 
AirAsia Kuala Lumpur-International
Cathay Dragon Hong Kong (begins 28 October 2018)[7]
Cebu Pacific Bacolod, Cebu, Iloilo, Manila, Singapore, Zamboanga
Cebu Pacific operated by Cebgo Cagayan de Oro, Dumaguete, Tacloban, Tagbilaran[8]
Philippine Airlines Cebu, Clark, Manila
Philippine Airlines operated by PAL Express Cebu, Manila, Siargao[9], Tagbilaran[10], Zamboanga[11]
Philippines AirAsia Cebu, Clark, Manila, Puerto Princesa
SilkAir Singapore
SkyJet Charter: Catarman, Tuguegarao[12]
Wings Air Charter: Manado[13]

Mga Nahitabo ug Mga Aksidente[usba | usba ang wikitext]

  • Sa ika-4 sa Marso, 2003, ang bomba nabuto sa wating shed gawas sa karaang terminal, 21 ka tawo namatay. Ang ubang 145 ka tawo naangol.[16]
  • Kaniadtong gabii sa ika-25 sa Agosto, 2008, usa ka C-130 Hercules sa Philippine Air Force nahagsa padulong sa Golpo sa Davao human sa pagtugpa gikan sa Tugpahanang Pangkalibutanon sa Davao. Ang eroplano nalunod 800 ka till ubos sa tupong sa dagat. Human sa kalihukan sa pagpangita ug pagbawi, ang nahisgutang eroplano nakit-an uban sa tabang sa usa ka barko gikan sa US Navy. Ang insidente hinugdan nga ang tanan mga tripulante sa eroplano namatay uban ang duka ka sundalo sa Philippine Army.

Mga Gikutlo[usba | usba ang wikitext]

  1. http://www.sunstar.com.ph/davao/business/2017/08/05/davao-airport-expand-2018-556795
  2. "Busiest Airports in 2016". Philippine Air Space (Blog). Retrieved April 3, 2017.
  3. Cebu Pacific (2007-11-12). "Cebu Pacific to make Davao its 3rd hub", http://www.cebupacificair.com/aboutus/press/2007/11122007.html. Gikuha sa 12 Nobiyembre 2007. 
  4. 4.0 4.1 4.2 Ajero, Antonio M. (2003-12-01). "Nonoy Garcia, Elias Lopez and other airport tales". Sun.Star Davao. Retrieved 2008-12-14.
  5. 5.0 5.1 "Upgraded Davao City International Airport Is Ready for More Passengers and Bigger Aircraft" Archived 2009-07-05 at the Wayback Machine
  6. "Formulation of the Philippine National Tourism Development Plan 2011-2016" (pdf). Department of Tourism-Philippines. Retrieved 2012-09-01.
  7. "Hong Kong hub strengthens with new Cathay Pacific Group services to Davao City and Medan". April 30, 2018. Retrieved April 30, 2018.
  8. http://aviationtribune.com/airlines/asia/cebu-pacific-boosts-davao-hub-direct-route-tagbilaran/
  9. https://www.philippineairlines.com/en/~/media/files/flighttimetable/domestic%20winter%20%20summer%20feb%2006%202018.pdf?la=en
  10. https://www.philippineairlines.com/en/~/media/files/flighttimetable/domestic%20summer%20august%2002%202017.pdf?la=en
  11. https://www.philippineairlines.com/en/~/media/files/flighttimetable/domestic%20summer%20august%2002%202017.pdf?la=en
  12. "SkyJet: CHARTER SERVICE". SkyJet. September 8, 2013. Retrieved September 8, 2013.
  13. http://www.rappler.com/business/8494-davao-manado-chartered-flights-resume
  14. Air disaster timeline, retrieved 2008-06-01 {{citation}}: Text "dateNovember 30, 2007" ignored (help); Text "publisher:BBC" ignored (help)
  15. Accident description, Aviation Safety Network, April 19, 2000, retrieved 2008-06-01 {{citation}}: Check date values in: |date= (help)
  16. CNN.com - Airport bomb suspects held - Mar. 4, 2003