Aserbaiyan

Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensiklopedya

Ang Aserbaiyan [IPA: ɑ:zɚbai'ʤɑ:n] (Aserbaiyan: Azərbaycan), usa ka nasod nga adunahan sa lana nga krudo sa Caucasus nga rehiyon sa Eurasia. Kini giutlanan sa Dagat Caspian sa sidlakan, Rusya sa amihanan, Turkey sa kasadpan, Georgia sa amihanang-kasadpan, Armenya sa kasadpan, ug Iran sa kasadpan. Ang Republikang Autonoma sa Nakhchivan (usa ka exclave sa Aserbaiyan) adunay border sa Armenya sa amihanan ug sidlakan, Iran sa habagatan ug kasadpan, ug Turkey sa amihanang-kasadpan. Ang Nagorno-Karabakh nga rehiyon apil ang 7 ng akaubang distrito sa habagatang-kasadpan ng arehiyon sa Aserbaiyan nakontrol sa mga separatistang Armenyano sugod pa sa kahumanan sa Gerang Nagorno-Karabakh niadtong 1994. Upat ka United Nations Security Council Resolutions (822, 853, 874, and 884) mitawag sa "withdrawal sa mga puwersang miokupa sa kining mga lugar sa Aserbaiyan".

Ang Aserbaiyan usa ka republika nga demokratiko, sekular ug unitaryo. Kini ang pinakadakong nasod sa Caucasus segun sa arya ug populasyon. Kini usa ka co-founder sa Commonwealth of Independent States, GUAM ug sa Organization for the Prohibition of Chemical Weapons. Ang nasod adunay Permanent Mission sa Unyon sa Uropa ug usa ka host sa Special Envoy sa European Commission.