Klemens von Metternich
| Klemens von Metternich | |
|---|---|
Si Klemens Wenzel von Metternich (1773-1859), kansang tinuod nga pangalan Klemens Wenzel Nepomuk Lothar von Metternich, misilbi isip ministro sa panggawas nasod sa Austriya gikan niadtong 1809 ngadto sa 1848. Siya maoy nag-una nga politiko niadtong panahuna, nga usahay gitawag ug Panahon ni Metternich. Konserbatibo si Metternich, ug iyang gigamit ang iyang gahom sa pagprotektar sa Imperyong Austriyano ug sa pagsuporta sa mga monarkiya sa Uropa.
Sayong Kinabuhi[usba | usba ang wikitext]
Natawo si Metternich sa Koblenz, Kasadpang Alaemanya, sa usa ka amahan nga Ambasador. Nagsugod siya sa iyang karera nga diplomatiko niadtong 1801 isip usa ka ministro sa Austriya ngadto sa Dresden.Napangasawa niya si Prinsesa Eleanore Kaunitz, ang apo sa Chancellor sa Austria. Kini nga pagpangasawa nakatabang sa pagsaka niya sa gahom. Gihatag, wala magdugay, sa Emperador sa Austriya ang titulong "Prinsipe von Metternich" niadtong 1813.
Panahon ni Metternich[usba | usba ang wikitext]
Gisuwayan ni Metternich ang pagpabilin sa balanse sa gahom didto sa Uropa. Dako ang iyang natampo sa mga panagtigom sa mga Uropeyong lider, sugod sa Kongreso sa Vienna (1814-1815). Kini nga panagtigom maoy nagbahin sa Uropa human mapukan sa Ika-unom nga Koalisyon si Napoleon I. Iyang gi-aghat ang mga lider sa pagpukan sa mga pagtulun-ang liberal ug nasyonalista.
Aron mapatuman ang mga lagda sa Kongreso, gitukod ni Metternich niadtong Nobyembre 1815 ang Konsyerto sa Uropa o ang Kwadrupleng Panag-anib tali sa Austriya, Britanya, Prusya, ug Rusya. Ang konsyerto usa ka Pulis Internasyonal. Gamit ang kasundaluhan niini, nag-apil-apil kini sa mga problema sa nasod (ilabi na sa mga rebolusyon) aron mapukan ang bisan unsang hulga saa kalinaw sa Uropa.
Ang mga polisiya ni Metternich nagpahumot kaniya diha sa mga hari ug mga royalista, apan ang kadaghanan sa mga tawo wala mahimuot kaniya. Daghan ang nag-alsa sa Uropa niadtong 1830, ug nagkahuyang ang iyang impluwensya. Niadtong 1848, mi-ulbo ang usa ka bag-ong rebolusyon sa Pransya ug daling mikatap sa Austriya. Ang katawhan sa Vienna mi-alsa ug midemanda sa iyang resignasyon. Busa mibiya siya sa gahom niadtong Marso 1848 ug mi-adto sa Inglatera. Mibalik siya sa Austriya niadtong 1851, pero wala na sukad mibalik sa politika. Mipanaw siya niadtong Hunyo 11, 1859.
Legasiya[usba | usba ang wikitext]
Mahinumduman si Metternich isip kaaway sa demokrasya ug Nasyonalismo. Nailhan siya sa iyang pagbatok niining duha ka pagtulun-an, gamit ang dugu-on nga mga taktika ug sa kasundaluhan sa Konsyerto sa Uropa. Naghimo siya ug mga sikreto'ng kapulisan aron matangtang ang mga hulga batok kaniya. Gipatuman usab niya ang hugot nga pag-sensor sa mga basahon, sa pagtuo nga kini ang makahunong sa pagkaylap sa mga demokratikong ideya. Apan ang iyang gibuhat nakapasamot hinuon sa kalagot sa mga tawo nganha kaniya.
Reperensya[usba | usba ang wikitext]
- Zaide, Sonia M.. World History. Metro Manila: All-Nations Publishing Co., Inc., 1994. ISBN 971-642-110-2
